Hepatit C olduğumu nasıl anlarım ?

Hepatit C Olduğumu Nasıl Anlarım? Güç, Beden ve Devlet Arasındaki Görünmez Siyaset

Bir siyaset bilimci olarak, güç ilişkilerinin yalnızca parlamentolarda, sokaklarda ya da ideolojilerde değil, bedenin içinde de işlediğini görmek şaşırtıcı değildir. “Hepatit C olduğumu nasıl anlarım?” sorusu, sadece tıbbi bir merak değil; aynı zamanda vatandaşla devlet arasındaki görünmez sözleşmenin bir yansımasıdır. Çünkü modern dünyada beden, artık sadece biyolojik değil, politik bir alan haline gelmiştir.

Devletin Biyopolitik Denetimi: Hastalık Üzerinden İktidar

Michel Foucault’nun “biyopolitika” kavramını hatırlayalım: devlet, yalnızca bireylerin davranışlarını değil, bedenlerini de düzenler. Hepatit C gibi kan yoluyla bulaşan bir hastalık, bu biyopolitik denetimin görünür hale geldiği alanlardan biridir. Devlet, test, teşhis, kayıt ve tedavi süreçleriyle vatandaşın en mahrem alanına — bedenine — girer. Bir anlamda Hepatit C, modern iktidarın bedendeki izdüşümüdür.

Peki, birey bu süreçte gerçekten özgür müdür? “Kimin sağlıklı olma hakkı vardır?” sorusu, aslında “kimin vatandaş olarak tanındığı” sorusuna dönüşür. Sağlık politikaları, ekonomik gücü olanlara tedavi imkânı sunarken, yoksullar için “hastalığın yönetimi” bir tür sessiz dışlanmaya dönüşür. Böylece Hepatit C yalnızca tıbbi değil, toplumsal adaletin aynası haline gelir.

Bedenin İdeolojisi: Hastalığı Kim Tanımlar?

Bir hastalığın tanımı, ideolojiktir. “Hepatit C olduğumu nasıl anlarım?” sorusunun yanıtı, yalnızca laboratuvar testlerinde değil, toplumun hastalık anlayışında yatar. Bazı devletler Hepatit C’yi bir “risk davranışı sonucu” olarak etiketler, bazılarıysa “sağlık sisteminin ihmali” olarak görür. Her iki durumda da iktidar, bireyin bedenine anlam yükler. Vatandaşın kendi bedenini anlamlandırma hakkı, kurumsal bilgiyle sınırlandırılır.

Burada ideoloji sessizce işler: Hepatit C’yi “ahlaki bir zafiyet” olarak tanımlayan söylem, bireyin hastalıkla mücadelesini kişisel bir başarısızlığa indirger. Oysa siyaset bilimi bize şunu öğretir: her hastalık, aynı zamanda bir politik söylem alanıdır.

Erkek Stratejisi ve Kadın Dayanışması: İki Siyasetin Kesiti

Toplumsal cinsiyet perspektifiyle bakıldığında, Hepatit C’nin algılanışı bile güç ilişkileriyle şekillenir. Erkekler genellikle hastalıkla mücadelede stratejik ve gizli davranır; hastalığı bir “zayıflık göstergesi” olarak görmemek için saklama eğilimindedir. Bu, klasik erkek egemen siyasetin mikro yansımasıdır: bilgi, kontrol ve iktidar bir arada yürür.

Kadınlar ise hastalığı çoğunlukla kolektif dayanışma üzerinden anlamlandırır. Paylaşım, destek grupları, sağlık örgütleri aracılığıyla hastalığı kamusal bir mesele haline getirir. Böylece “özel alan”dan çıkarılan hastalık, “kamusal tartışma”ya dönüşür. Kadınların bu yaklaşımı, demokratik katılımın beden üzerinden yeniden inşasını temsil eder. Hastalık konuşuldukça, güç dengeleri değişir.

Vatandaşlık ve Görünürlük: Kimin Hastalığı Sayılıyor?

Modern sağlık sistemlerinde Hepatit C tanısı, testlerle konulur: kanda HCV antikoru pozitifse birey “hasta” ilan edilir. Ancak siyaset bilimi açısından asıl soru şudur: kim gerçekten hasta sayılır? Göçmenler, sigortasızlar, toplumsal dışlanmışlar çoğu zaman bu sistemin radarına bile giremez. Devlet, veri tabanında görünmeyen bu bireyleri “yok sayarak” aslında politik bir tercih yapar.

Bu görünmezlik, sessiz bir iktidar biçimidir. Hepatit C, bu anlamda “siyasal görünürlük” sınırlarının test edildiği bir örnektir. Hastalık, vatandaşlığın biyolojik değil, politik bir kimlik kartına dönüştüğü noktada belirginleşir.

Hepatit C: Bir Sağlık Sorunu mu, Yoksa Bir Yönetim Biçimi mi?

Hepatit C’yi teşhis etmek tıbbi bir süreçtir: kan testleri, belirtiler, uzman görüşleri. Ancak siyaset bilimi açısından bu süreç, devletin bireyle kurduğu denetim ilişkisinin bir parçasıdır. Test yaptırmak, bir anlamda iktidara teslim olmaktır; çünkü bedenin verisi, artık kamusal bir envantere dönüşür. Bu noktada hastalık, bir yönetim teknolojisine dönüşür. Vatandaş, sağlık politikalarının pasif nesnesi değil, denetlenen bir biyolojik varlıktır.

Sonuç: Hepatit C’yi Anlamak, Gücü Anlamaktır

“Hepatit C olduğumu nasıl anlarım?” sorusu, sadece laboratuvar sonuçlarını değil, toplumsal düzenin yapısını da ifşa eder. Çünkü bedenlerimiz, modern iktidarın en sessiz ama en etkili alanıdır. Devletin sağlık politikaları, cinsiyet rollerinin söylemleri ve ideolojik çerçeveler bir araya geldiğinde, hastalık artık bireysel değil, politik bir deneyim haline gelir.

O halde asıl soru şudur: Hepatit C’yi anlamak mı istiyoruz, yoksa bizi yöneten görünmez güçleri mi? Beden, iktidarın aynasıysa, hastalık da onun dilidir. Belki de Hepatit C’nin en derin izi, karaciğerde değil, toplumsal bilinçte saklıdır.